Akciğer Kanserinin Belirtileri Nelerdir?
Akciğerde ağrı duyusu bulunmamaktadır. Akciğerler göğüs kafesimizi dolduran oldukça büyük organlardır. Gelişen tümörün büyüyebileceği geniş bir alan mevcuttur. Bu nedenle hastalık oldukça ileri aşamalara gelene kadar şikayete yol açmayabilir. Şikayet olmaksızın, tesadüfen ya da tarama amacıyla çekilen grafi veya tomografilerde saptanabilir.
İnatçı öksürük, balgam, balgamda kan, nefes darlığı, göğüs ağrısı, parmaklarda çomaklaşma akciğer kanserinin belirtileri olabilir. İştahsızlık, halsizlik, kilo kaybı, terleme şikayetleri önemsenmelidir. Bazen de kanserin yayıldığı organla ilgili şikayetler (baş ağrısı, kemiklerde ağrı gibi) olabilir.
Akciğer Kanserinde Erken Tanı için Neler Yapmak Gerekiyor?
Akciğer kanserine erken dönemde tanı konulması için kan testi, biyobelirteç veya nefes testi mevcut değildir. Ancak düşük doz bilgisayarlı tomografi ile erken tanı konulabilmesi mümkündür. Birçok bilimsel rehberde 50 yaş üstünde ve 20 paket/ yıl üzerinde sigara içmiş olan kişilerin akciğer kanseri tarama programına alınması önerilmektedir. Bazı ülkelerde tarama programına dahil edilme kriterlerinde değişkenlik (yaş 45-55 arasında, sigara tüketimi 20-25 paket/ yıl aralığında) görülebilmektedir.
Ailesinde akciğer kanseri bulunması, kişide başka kanser varlığı, radon gazı maruziyeti, petrokimya ürünleri ile uzun süreli temas, asbest, nikel, uranyum, arsenik, civa gibi maddeler akciğer kanserine yakalanma riskini artırmaktadır.
Ülkemizde Kanser Erken Teşhis, Tarama ve Eğitim Merkezlerinde (KETEM) meme, rahim ağzı ve kalın barsak kanserleri için ücretsiz olarak tarama yapılmaktadır. Beklentimiz tarama programlarına akciğer kanserinin de dahil edilmesidir. “Akciğer Kanseri Tarama Programı” bu yazının son bölümünde anlatılmıştır.
Akciğer Kanserinin Tanısı Nasıl Konuluyor?
Muayene, laboratuvar tetkikleri, akciğer grafisi sonrasında ilk yapılması gereken inceleme akciğer tomografisidir. Tomografide akciğer kanseri şüphesi olan hastalara PET-CT çekilir. Daha sonra tümörün yerleşim yerine göre;
- FOB (Fiberoptik bronkoskopi), Rijit bronkoskopi
- TTİA (Transtorasik biopsi; iğne biopsisi)
- EBUS (Ultrasonografili bronkoskopi)
- Lenf bezi biopsisi
Yöntemlerinden birisi seçilir. Metastaz yapmış olduğu düşünülen bir organdan da biopsi yapılabilir. Bazen akciğerin göğüs kafesine yakın olan 1/3’lük kısmındaki tümörlerde ameliyat sırasında yapılan cerrahi biopsinin incelenmesi ile de tanı konulabilir.